Sağlık Yazıları

Ölüme Davetiye

Yaş 40 üstü. Beyefendi/ hanımefendi üst düzey yönetici. Sabah 09.00–17.00 arası mesai sarf etmekte. Yardımcıları var her şeyi onlar yapıyorlar.(fatura ödemeleri ,bankacılık işlemleri vs..)İşe arabasıyla gitmekte.Merdiven çıkmayı çoktan unutmuş,asansörü daimi kullanıyor.Haftada 1 gün ocak başına gidiliyor,bir kerede mecburi iş yemeği.
Gözünüzün önüne getirin.
Boy ve kilo orantısı; kg boydan 15 rakamının üzerinde.
Şimdi de gözünüzü kapatıp bu standartlarda olan tanıdıklarınızı düşünün ve ülke geneline yayın. Sayının çokluğu karşısında şaşıracaksınız.

Davetiye Sekilleri

Şahıs TV programları, dergi, gazete vs. kaynaklarından sağlıklı yaşam koşusu, jogging adı altında yayımlardan etkileniyor ve sabah koşusu yapmaya karar veriyor. Ev halkı destekliyor. Yani eşofman, ayakkabı alıyor. Destek var, malzemeler hazır. Artık spora başlamalı. Arkadaşımız Pazar sabahı kalkıp hafif bir kahvaltıdan (umarım öyledir) sonra lüks arabasına binip Belgrat ormanı, sahil yolu gibi alanlara gidiyor.
Şimdi bu alanlardaki manzarayı gözünüzün önüne getirin; şık sportif kıyafetlerle koşan, esneme yapan, terlemiş sportif kişiler vardır. Yalnız bu insanların üzerlerinde geçmişleri ile ilgili hiçbir etiket bulunmaz. Ve anlayamazsınız. Neyi mi? Hangisi eski sporcu, milli atlet, uzun zamandır spor yapan veya mesleği icabı (profesyonel antrenör, hakem, dansçı, balet veya balerin) buralarda olabilirler. Bu oranda %70 civarındadır.
Arkadaşımız bu ortam dâhilinde koşuya başlar uzun süredir ham olan vücutta kan basıncı hemen artar ve laktik asit seviyesi hızla yükselmeye başlar. İlk belirti ağız kuruluğudur. Terleme yükselir, kalp hiç alışık olmadığı şekilde yükselme ivmesine girer. Bu davetiye yazılmış ve postalanmaya hazır demektir.
Bu noktadan sonra kişi, koşunun devam süresi, artı vücudun dayanıklılığı ile orantılı olarak 1.dereceden enfarktüse adaydır. Bu sürede ve tempoda devam ederse davetiye yerini bulur. Veya tempolu koşuda alarmı hissederse ki bu yüksek nabız, şakakların zonklaması, soğuk ter, görme bozukluğu, baş dönmesi ve bulantı olabilir. Bunların üzerine kişi zınk diye birden bire durur ve oturursa, davetiyede bir değişiklik olmaz.
Eğer bu hisleri fark ettiği anda kademeli bir yavaşlama ve yürüme dozuna getirirse ve de eğer ki şanslıysa davetiye yanlış adresten geri döner.
Bu davetiye şeklerine halı saha maçlarını da ekleyebiliriz. Gene aynı arkadaşımıza akşam üstü telefon gelir;aman akşam 22-00 de halı saha maçımız var,kadro eksik bekliyoruz denir.Çağıran üst düzey amir konumundadır,hayır demek olmazdır tabiî ki.O gün uykusuzdur,yorgundur.Akşam ise evde misafir vardır.İllaki en azından 1 saatte olsa eve gidip yemek sofrasına oturması gerekmektedir.Oturur,hatta ortama uymak için 2 kadeh bir şeyler içer yemek yer ve 21.30 da özür diler,22.00 deki halı saha maçına yetişir.Hızla giyinir merhaba faslından sonra halı sahanın zili çalar ve maç başlar.Kaleci değil ise,arkadaşımız davetiyeyi almış ve alıcı kısmını imzalamış,geriden sağ açığa bir pas verilir, o da hiç ısınmadan hazırlıksız koşmak zorundadır.Ani bir depar ve sonrası gözünü açtığında inşallah açar ,hastanededir.Ya kalp bulgusu yada tendon kopması (özelliklede aşil tendonu) olur.Maçın bitiş düdüğünü duymamıştır,başını kaldırır koridorda yakınları vardır,ama o amiri yoktur.
Bilinçsiz yapılan tüm sporlar da davetiye bir şekilde yerine ulaşır.
Bu kötü davetiyelerin yerine ulaşmaması için, spora illaki kademeli olarak başlamalı. Ben gençliğimde şöyleydim, evvelden böyleydim deyip 10 yıl önceki gibi spor yapamayız.
Yukarıda dediğim gibi kademeli ve vücudumuzun torkuyla paralel olmalı, düzgün beslenmeli, düzenli hayata sahip olmalıyız.
Mantıklı spor dolu günler dilerim.

Ferruh ERTAN